Θα ήθελα να ζω σ ’ ένα σπίτι χαμηλό, με αυλή που να έχει ροδιές, μία γαζία και πολλές τριανταφυλλιές. Δεν έχω αυτή την τύχη, αλλά, ευτυχώς για μένα, έχουν άλλοι άνθρωποι τέτοιες όμορφες αυλές κι εγώ έχω την άνεση να περνάω μπρος-πίσω και να απολαμβάνω το θέαμα. Επισκέφτηκα κάποτε ένα κτήμα στην Ερμιόνη, στον Αργολικό κάμπο, που είχε χίλιες ροδιές, γεμάτες όλες με ώριμα ρόδια. Περπατούσα ανάμεσα στα δέντρα πολλή ώρα και αναρωτιόμουν σαν τι να μοιάζει ο παράδεισος. Τόση ομορφιά είναι αβάσταχτη, όπως λένε οι ποιητές.
Η ροδιά, τόσο όμορφο δεντράκι με τα στιλπνά πράσινα φυλλαράκια του πυκνά. Και όταν είναι ανθισμένο, τα λουλούδια του κόκκινα σαν φλόγες, αλλά και όταν καρποφορεί, ο καρπός του είναι όμορφος, κρουστός, κόκκινο-μπεζ. Βέβαια, το πιο όμορφο αυτού του φρούτου είναι το εσωτερικό του, με τα κόκκινα ζουμερά σπόρια του, σε ομάδες φωλιασμένα μέσα στα φτιαγμένα από μεμβράνες διαμερισματάκια τους. Μόνο που το ανοίγεις και το βλέπεις, χαίρεσαι. Θυμάμαι τη μάνα μου που τα καθάριζε και γέμιζε βαθιά πιάτα με τους σπόρους του ροδιού κι εμείς τα καταναλώναμε ευχαρίστως και με αξιοσημείωτη ταχύτητα. Φάτε τα, έλεγε εκείνη, καθαρίζουν το αίμα, είναι καλά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ρόδι: ο γλυκόξινος καρπός της καλοτυχίας Στα χωριά όλης της χώρας τα κρεμούσαν από το κοτσανάκι τους στα κατώγια, στα κελάρια, αυτούς τους μαγικούς τόπους με τις πολλές και διαφορετικές μυρωδιές, που σε μαγεύουν και σε κρατούν εκεί, μέσα στη σαγήνη των ώριμων μικρών πραγμάτων που διανθίζουν τη ζωή, την τροφοδοτούν με γεύσεις που εγγράφονται ανεξίτηλα στον σκληρό δίσκο της καρδιάς. Τα ρόδια κρατούν πολύ καιρό σκληραίνει το φλούδι τους, σαν να μεταβάλλεται σε κέλυφος, ενώ μέσα παραμένουν χυμώδη και κατακόκκινα, αγέραστα, τα μικρά σποράκια.
Χρειάζεται σε διάφορες περιστάσεις το ρόδι, όλο το χρόνο. Tην πρώτη μέρα του χρόνου το σπάζουμε στο σπίτι για το γούρι, την καλή τύχη· το ίδιο και σ’ ένα καινούργιο σπίτι, πριν κατοικηθεί, πρέπει να σπάσει ένα ρόδι. Απαραίτητο όμως είναι και στα πένθιμα τελετουργικά. Κόλλυβα χωρίς ρόδι γίνονται;
Είναι παράξενο ότι αυτό το φρούτο, που συμβολίζει την αφθονία και την καλή τύχη, είναι συγχρόνως και το φρούτο-σύμβολο του Κάτω Κόσμου. Το κρατούσε ο Πλούτωνας που άρπαξε την Περσεφόνη· η μάνα της, η Δήμητρα, την αναζητούσε απαρηγόρητη και τελικά πήρε την άδεια του Δία να πάρει πίσω την Κόρη. Ο Πλούτωνας έδωσε στην Περσεφόνη μερικούς σπόρους ροδιού κι εκείνη, ανυποψίαστη, τους έφαγε και ξέχασε και τη μάνα της, και τον Επάνω Κόσμο. Ε, μετά έγινε η γνωστή συμφωνία να μένει η κόρη τον μισό χρόνο πάνω στη γη και τον μισό κάτω στον Άδη, στο βασίλειο του Πλούτωνα. Κι έτσι το ρόδι στα κόλλυβα συμβολίζει ακριβώς την «επικοινωνία» των δύο κόσμων. Μεταξύ μας, θα σας εξομολογηθώ ότι αυτές οι ερμηνείες και οι συμβολισμοί έχουν να κάνουν με την τελετουργική αξία των κολλύβων. Πιστεύω ότι στην πραγματικότητα και το ρόδι, και όλα τα υπόλοιπα, σταφίδες, ξηροί καρποί, μπαχαρικά, είναι για να κάμουν αυτό το φαγητό-γλύκισμα τόσο ιδιαίτερο και νόστιμο.
Τώρα πια τα ρόδια τα βάζουμε σε σαλάτες με πρασινάδες και σε πολλά άλλα φαγητά. Νομίζω το καλύτερό του είναι μ’ ένα πλιγούρι πιλάφι. Ωραίο είναι και το υπόξινο σιρόπι από ρόδια που έχει πατρίδα του τη Μέση Ανατολή και το αγοράζουμε από τα ειδικά μαγαζιά. Βοηθάει να αναδειχθούν οι γεύσεις τόσο σε αρτύματα σαλάτας όσο και σε πουλερικά, αλλά περισσότερο στα κυνήγια (τώρα πια από φάρμες).
Υπάρχουν και ρόδια ξινά, που τα σποράκια τους είναι ανοιχτό ροζ. Αυτά, οι παλιοί που έδιναν μεγάλη σημασία στα «μικροπράγματα» που διαφοροποιούν τις ίσιες και εύκολες γενικότητες στη γεύση και της δίνουν ποικιλότητα και πολυχρωμία, τα ξεχώριζαν και τον χυμό τους τον χρησιμοποιούσαν αντί για ξίδι. Διαφορετικό και ελαφρύτερο από το κρασόξιδο, αλλά πολύ ενδιαφέρον. Αν πετύχετε κανένα κατά λάθος, μην το πετάξετε, στύψτε το και χρησιμοποιήστε το στο μαγείρεμα, λόγου χάρη σε ένα άσπρο (χωρίς ντομάτα εννοώ) κοτόπουλο κατσαρόλας μαζί με λίγο σαφράν ή σε άρτυμα σαλάτας, ακόμη και για να «ξινίσετε» ένα ζελέ, μια μαρμελάδα…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πώς βγάζουμε άθικτα τα σπόρια από το ρόδι;
