Με κεντρικό θέμα το έθιμο των τηγανίτων τ’ Αγιού, που αποτελεί πλέον εγγεγραμμένο στοιχείο στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, προβάλλεται το ντοκιμαντέρ Κέρκυρα, το νησί της τηγανίτας, την Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου και ώρα 18.00, στο Studio New Star Art Cinema (Σπάρτης & Σταυροπούλου 33, πλατεία Αμερικής), στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Ηπείρου, ή όπως έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο West Side Mountains Doc Fest.
Μα τι είναι αυτές οι τηγανίτες τ΄Αγιού;
Στην Κέρκυρα φτιάχνουν τηγανίτες από τον Νοέμβριο, όταν βγαίνει το πρώτο ελαιόλαδο, μέχρι και το Πάσχα. Έχουν συνδεθεί με τις γιορτάδες – τις θρησκευτικές εορτές από του Αγίου Γερασίμου έως και το τέλος της νηστείας, με αποκορύφωμα αυτήν του πολιούχου και προστάτη του νησιού, Αγίου Σπυρίδωνα, την περίοδο του «μικρού Πάσχα» όπως αποκαλούν το συγκεκριμένο τριήμερο στο νησί. Αυτά και άλλα πολλά είχα μάθει από τον Σπύρο Παϊπέτη, όταν τον είχα συναντήσει στο γλυκοπωλείο του, «Στάζει Μέλι», στην πλατεία δημαρχείου στο κέντρο της Κέρκυρας, όπου από το 2011 ετοιμάζουν και σερβίρουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου λουκουμάδες -τηγανίτες όπως τους αποκαλούν οι ντόπιοι-, σε γλυκές και αλμυρές παραλλαγές και σε αμέτρητους συνδυασμούς. Κύριο μέλημά τους το ζυμάρι να είναι πάντα φρέσκο, οι λουκουμάδες να πέφτουν στο τηγάνι τη στιγμή που θα τους παραγγείλεις και οι πρώτες ύλες που θα τους συνοδεύουν να είναι ποιοτικές και κατά το μέγιστο δυνατό τοπικής προέλευσης.
«Αφορμή γι’ αυτή την επιχειρηματική ιδέα ήταν ένα έθιμο που συναντάται στην Κέρκυρα και δεν είναι ευρέως γνωστό, αυτό της τηγανίτας τ’ Αγιού. Κατά τη διάρκεια του τριήμερου εορτασμού του Αγίου Σπυρίδωνα, στις 11, 12 και 13 Δεκεμβρίου, πραγματοποιείται ολονύκτια λειτουργία στην εκκλησία και οι πιστοί σπεύδουν να προσκυνήσουν το σκήνωμά του. Για να αντέξουν την κούραση και την ταλαιπωρία της αγρυπνίας, καταναλώνουν λουκουμάδες με ζάχαρη άχνη και κανέλα. Αλλά και όλο τον χειμώνα, με τις πολλές ονομαστικές εορτές, την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, οι λουκουμάδες ή τηγανίτες είναι αναπόσπαστο κομμάτι του οικογενειακού τραπεζιού. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου προσφέρονται και ως κέρασμα – τραταμέντο στην τοπική διάλεκτο», εξιστορεί ο Σπύρος Παϊπέτης, ο οποίος το 2017 πήρε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ μεσαίου μήκους, με σκοπό να υπάρξει μια οπτικοακουστική καταγραφή του εθίμου και να γίνει γνωστό σε περισσότερους ανθρώπους.
Το πιο γλυκό ντοκιμαντέρ του κόσμου
Το 2021, λοιπόν, η μεσαίου μήκους ταινία «Κέρκυρα, το νησί της τηγανίτας» ολοκληρώθηκε και άρχισε να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. Μαζί με τον Σπύρο Παϊπέτη, ο κινηματογραφιστής Σπύρος Μπάντιος ανέλαβε να δώσει υπόσταση στο εγχείρημα. Καθοριστικής σημασίας για το αποτέλεσμα ήταν και η συνεισφορά του Σταμάτη Αυλωνίτη, ο οποίος βοήθησε στην έρευνα και τη σκηνοθεσία, καθώς επίσης έντυσε με τη φωνή του το ντοκιμαντέρ ως αφηγητής. «Σκοπός όλων μας ήταν η δημιουργία μιας ταινίας που να κάνει τους ντόπιους υπερήφανους για το έθιμο αυτό, να δείξει σε όλους ότι στο νησί υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν τον τόπο τους, συνεργάζονται και με κόπο και μεράκι δημιουργούν προϊόντα υψηλής ποιότητας, καθώς επίσης ότι η Κέρκυρα μπορεί να μετουσιωθεί σε έναν γαστρονομικό προορισμό που να προσελκύει εναλλακτικό τουρισμό δώδεκα μήνες τον χρόνο. Δηλαδή, έναν τουριστικό προορισμό βιώσιμης ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον που οφείλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές», λέει ο Σπύρος Παϊπέτης.
Το ντοκιμαντέρ είναι διάρκειας σχεδόν μιας ώρας και περιλαμβάνει συνεντεύξεις από ανθρώπους που με κάποιο τρόπο οι τηγανίτες είναι μέρος της ζωής τους. Εκείνους που οι οικογένειές τους διατηρούσαν μαγαζιά που έφτιαχναν τηγανίτες, άλλους όπως ο σεφ Αριστοτέλης Μέγκουλας ο οποίος μιλάει για τον γαστρονομικό πλούτο του νησιού ή οι παραγωγοί Παναγιώτης Βασιλάκης της Μελισσοκομικής Κέρκυρας και ο Σπύρος Δαφνής του ελαιόλαδου The Governor που εξηγούν πώς τα προϊόντα τους απογειώνουν το γευστικό αποτέλεσμα της τηγανίτας, καθώς και πολλοί που περιγράφουν πως οι γιορτάδες, οι τηγανίτες, η μουσική και το τραγούδι είναι άρρηκτα συνδεδεμένα.
«Ο Δημήτρης Αργυρίου ανέλαβε την επικοινωνία του ντοκιμαντέρ στα φεστιβάλ του κόσμου και η παγκόσμια πρεμιέρα έγινε στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής στις 26 Μαΐου 2021. Από την πρεμιέρα έως και σήμερα το ντοκιμαντέρ έχει προβληθεί σε πάνω από14 φεστιβάλ – από αυτό της Θεσσαλονίκης μέχρι άλλα αντίστοιχα σε πολλές χώρες του κόσμου, αποσπώντας στο εξωτερικό δύο βραβεία καλύτερου ντοκιμαντέρ. Το ταξίδι του θα συνεχιστεί και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2022», εξηγούν οι δημιουργοί. «Ευελπιστούμε οι φορείς του νησιού να βοηθήσουν, έτσι ώστε κι εκείνοι να έχουν στη φαρέτρα τους ένα ακόμα όπλο για την προσέλκυση εναλλακτικού, γαστρονομικού ποιοτικού τουρισμού σε όποιες προωθητικές ενέργειες κάνουν στο μέλλον» προσθέτουν.
Οι τηγανίτες στο Εθνικό Ευρετήριο Άϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας
Αξίζει τέλος να αναφέρουμε ότι το 2019, και με αφορμή το ντοκιμαντέρ, ξεκίνησαν επίσης και μια προσπάθεια ώστε το έθιμο της τηγανίτας τ’ Αγιού να ενταχθεί στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και τα κατάφεραν. «Σκοπός μας ήταν η καταχώρηση, ανάδειξη και προστασία του εθίμου, γεγονός που θα καταστήσει τις τηγανίτες αναπόσπαστο κομμάτι του γαστρονομικού χάρτη της χώρας μας» λένε οι ίδιοι.
Που προβάλλεται το ντοκιμαντέρ:
Το ντοκιμαντέρ «Κέρκυρα, το νησί της τηγανίτας» προβάλλεται στη συνδρομητική πλατφόρμα COSMOTE HISTORY με την υπηρεσία on demand για ολόκληρο το 2022 και επίσης μέσω της πλατφόρμας Vimeο.
Επίσης, αυτή την Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου, και ώρα 18.00, προβάλλεται στη μεγάλη οθόνη του Studio New Star Art Cinema – Σπάρτης & Σταυροπούλου 33, πλατεία Αμερικής.
Trailer:
https://www.youtube.com/watch?v=XimDFblkAak
Info:
https://www.to-nisi-tis-tiganitas.gr/
https://www.facebook.com/toNisiTisTiganitas
https://www.instagram.com/to.nisi.tis.tiganitas/
https://www.youtube.com/channel/UCtjPZRhK2_7-cIQlDU05EIw
