αυγών, όπως μας λέει ο Γιάννης Λιάρος, Γενικός Διευθυντής της Ένωσης Αυγοπαραγωγών Ελλάδος. «Θα πρέπει να δούμε το μητρώο παραγωγών, επικαιροποιημένο, γιατί υπάρχουν μονάδες που αδειοδοτήθηκαν κάποια στιγμή, πήρανε κωδικό παραγωγού, αλλά σήμερα δε λειτουργούν ως αυγοπαραγωγικές μονάδες. Πρέπει να δούμε αν αυτές οι μονάδες εξακολουθούν να έχουν κωδικούς, οι οποίοι χρησιμοποιούνται εμπορικά. Κάποιες φορές τα αυγά έρχονται κατευθείαν από το εξωτερικό ήδη σημασμένα με κωδικούς Ελλήνων παραγωγών. Αν είχαμε ένα επικαιροποιημένο μητρώο, θα μπορούσαν να γίνουν έλεγχοι και διασταυρώσεις.» Ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι ενώ το ζωικό κεφάλαιο έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία πάνω από 40%, η κατανάλωση ελληνικού αυγού παραμένει σταθερή. «Το γεγονός αυτός χτυπάει ένα καμπανάκι, όσον αφορά το μέγεθος των παράνομων εισαγωγών και ελληνοποιήσεων. Εκτός από την ελληνοποίηση, υπάρχει και το φαινόμενο αλλαγής κατηγοριών: δηλαδή ένα αυγό από κλωβό στη Βουλγαρία, πωλείται ως ελληνικό ελευθέρας βοσκής. Προσπαθούμε να πείσουμε το υπουργείο να ενεργοποιηθεί το σύστημα Άρτεμις που αφορά τον έλεγχο ισοζυγίων πληρωμής και ισχύει και για το κρέας και το γάλα. Δεν είναι πανάκεια το σύστημα αυτό, αλλά θα είναι μια πρώτη προσπάθεια αντιμετώπισης του ζητήματος.»
Ο εμβολιασμός, οι συνθήκες εκτροφής και οι έλεγχοι έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στο να προστατεύεται ο καταναλωτής. Αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να διαβάζουμε τις συσκευασίες και τους κωδικούς (βλ. παρακάτω) και να ακολουθούμε σωστές πρακτικές συντήρησης (στο ψυγείο στις ειδικές θήκες ή σε κλειστό δοχείο, μέχρι την ημερομηνία ανάλωσης). Στον κλάδο της αυγοπαραγωγής, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το φαινόμενο της παράνομης εισαγωγής και ελληνοποίησηςΔιεπαγγελματική Οργάνωση Αυγού
Ιδρύθηκε μόλις τον Αύγουστο του 2020, μετά από χρόνιες προσάθειες για συνεργασία ανάμεσα σε εκπροσώπους της πρωτογενούς παραγωγή,ς της μεταποίησης και της εμπορίας. Σήμερα καλύπτει πάνω από 80% της μεταποίησης, το 50% της εμπορίας και το 30% της παραγωγής της Ελλάδας. Σκοπός της Οργάνωσης είναι να προστατευτούν επαγγελματίες του χώρου αλλά και καταναλωτές, να γίνεται γνωστό με ποιο τρόπο εκτρεφονται οι όρνιθες αυγοπαραγωγής, αν τηρούνται κανονισμοί ευζωίας και ηθικής απέναντι στο ζώο και ελπίζουμε, να καταπολεμηθεί το φαινόμενο των ελληνοποιήσεων.
Κλωβοστοιχίας ή αχυρώνα;
Ο αριθμός ορνίθων αυγοπαραγωγής στην Ελλάδα φτάνει τα 4,5 εκατομμύρια. Από αυτές, το 81% εκτρέφεται σε κλωβοστοιχίες και μόνο το 19% σε εναλλακτικά συστήματα διατροφής, όπως αχυρώνα, ελεύθερης βοσκής και βιολογικά.
Τρεις μύθοι για το αυγό
1. Τα λευκά αυγά είναι ανώτερα ποιοτικά.
Όχι, το χρώμα των αυγών εξαρτάται από το χρώμα της κότας που τα γεννάει. Οι λευκές κοτες κάνουν λευκά αυγά και οι καφετιές καφέ. Το χρώμα δεν έχει σχέση με την ποιότητα.
2. Δεν κάνει να καταναλώνουμε αυγό 1 ημέρας.
Τα αυγά είναι ασφαλή για κατανάλωση από την πρώτη ημέρα. Μάλιστα από την 1η έως την 4η ημέρα θεωρούνται έξτρα φρέσκα ή ημέρας, ενώ από την 4η μέρα έως την 28η θεωρούνται φρέσκα. Δεν συνίσταται η κατανάλωσή τους από την 28η ημέρα και μετά.
3. Το αυγό με κηλίδα είναι χαλασμένο.
Η κόκκινη κηλίδα που μπορεί να δούμε όταν σπάσουμε ένα αυγό, είναι αποτέλεσμα της φυσιολογικής ρήξης κάποιου τριχοειδούς αγγείου, δεν είναι βλαβερή για την υγεία και δεν σχετίζεται με τη φρεσκάδα του αυγού.
Πώς ξεχωρίζουμε το φρέσκο αυγό;
- Αφού το σπάσουμε: Το ασπράδι του πολύ φρέσκου αυγού (έως 9 ηµερών) θα είναι συµπαγές και δεν θα απλωθεί καθόλου στο πιάτο. Το ασπράδι του φρέσκου 10 – 28 ηµερών θα είναι επίσης αρκετά συµπαγές, αλλά θα απλωθεί κάπως στο πιάτο. Το ασπράδι του µπαγιάτικου θα είναι απολύτως υγρό και θα απλωθεί πολύ στο πιάτο.
- Χωρίς να το σπάσουμε: Το βυθίζουµε σε ένα ποτήρι νερό. Το πολύ φρέσκο αυγό (έως 9 ηµερών) θα βυθιστεί στον πάτο του ποτηριού οριζοντίως. Αυτό συµβαίνει γιατί ο αεροθάλαµος είναι ακόµη πολύ µικρός και το αυγό δεν περιέχει σχεδόν καθόλου αέρα. Το αυγό 10 – 28 ηµερών θα βυθιστεί επίσης στον πάτο του ποτηριού, αλλά θα σταθεί όρθιο, σε κλίση. Το µπαγιάτικο θα σταθεί εντελώς όρθιο.
Προσέχουμε τη σήμανση
Όλα τα αυγά (και αυτά που πωλούνται χύμα στις λαϊκές αγορές) πρέπει να φέρουν επάνω στο κέλυφος με καθαρά γράμματα ειδική σήμανση;
Η σήμανση αυτή περιλαμβάνει:
– τον κωδικό της μεθόδου εκτροφής:
0 = Βιολογικά
1 = Ελεύθερης βοσκής
2 = Αχυρώνα ή δαπέδου με στρωμνή
3 = Κλωβοστοιχίας
– τον κωδικό της χώρας προέλευσης, που για την Ελλάδα αναγράφεται ως EL,
– τον κωδικό που αντιστοιχεί σε κάθε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση
– τον κωδικό ταυτοποίησης της μονάδας παραγωγής.
Τα βιολογικά αυγά είναι ελευθέρας βοσκής και τρέφονται μόνο με πιστοποιημένες βιολογικές τροφές. Τα ελευθέρας βοσκής ζούνε σε κοτέτσια με καθορισμένα από τη νομοθεσία ανοίγματα που τους επιτρέπουν να βγαίνουν έξω. Σε κάθε κότα πρέπει να αντιστοίχουν τουλάχιστον 4 τ.μ. Τα αυγά αχυρώνα ζουν επίσης σε κοτέτσια, τα οποία όμως είναι κλειστά και για κάθε 9 κότες πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον 1 τ.μ. Τα αυγά εντατικής τροφής (αντιστοιχούν περίπου στο 60-70% της ελληνικής παραγωγής) ζουν σε κλωβούς και δεν κινούνται, σε κάθε ζώο πρέπει να αντιστοιχούν 750 κυβικά εκατοστά.
Τα αυγά πρέπει να πωλούνται συσκευασμένα και στην εξωτερική συσκευασία να αναφέρονται:
– Κατηγορία Α΄ ή/και φρέσκα αυγά: Στο πλαίσιο των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν δύο κατηγορίες ποιότητας των αυγών: Α και Β κατηγορίας. Τα αυγά της κατηγορίας Β χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία.
– Αριθμός αυγών.
– Ημερομηνία ανάλωσης.
– Αριθμός ωοσκοπικού κέντρου όπου ελέγχθηκαν τα αυγά.
– Τη συμβουλή για τη διατήρηση στο ψυγείο μετά την αγορά
– Το μέγεθος των αυγών (XL = πολύ μεγάλο – πάνω από 73 γρ., L = μεγάλο – από 63-73 γρ., M = μεσαίο – από 53-63 γρ., S = μικρό – κάτω από 53 γρ.).