Από τα συμπόσια της αρχαίας Ελλάδας μέχρι τα φιλολογικά σαλόνια της νεότερης Αθήνας, η παράθεση δείπνου στο σπίτι είναι μια συνήθεια, μια τελετουργία και μια ανάγκη που συνεχίζεται εις τους αιώνας των αιώνων. Στον Γαστρονόμο Οκτωβρίου αναζητάμε το κίνητρο πίσω από αυτή την διαχρονική ελληνική συνήθεια του τραπεζώματος. Τι κάνει κάποιον να μαγειρεύει για 6,8 και 10 άτομα; Είναι κάποιο ταλέντο ή μια επίκτητη γνώση η τέχνη της οικοδέσποινας; Και γιατί κάποια τραπέζια μας μένουν αξέχαστα;
Τρυπώνουμε σε επτά αληθινά dinner parties, καθόμαστε στο τραπέζι ανάμεσα στους καλεσμένους, ρίχνουμε κλεφτές ματιές στην κουζίνα όπου συντελείται η μαγική προετοιμασία και ξεσηκώνουμε όλα τα μυστικά της φιλοξενίας, της παράθεσης δείπνου και της κατάστρωσης ενός σωστού μενού. Και μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία συγκεντρώνουμε συνταγές-έκπληξη βγαλμένες από παλιά τετράδια, συνταγές που περνούν από γενιά σε γενιά και που ιχνογραφούν μια αστική ελληνική κουζίνα η οποία συνδυάζει τις αγροτικές καταβολές της χωρίς να αρνείται τις κοσμοπολίτικες επιρροές. 7 δείπνα, 7 μοναδικές εμπειρίες…
Μοσχάρι bourguignon αλλά και μελιτζάνες στον φούρνο
 |
 |
Για τη Μάρω Πρεβελάκη, δεν έχει σημασία ποιον ή πόσους φιλοξενείς στο τραπέζι σου. Αυτό που μετράει είναι να κάνεις το κέφι σου και να νιώθεις άνετα ακόμη και με τους πιο επίσημους καλεσμένους σου.
«Κατάλαβα λοιπόν ότι η μαγειρική είναι μέσο, όχι αυτοσκοπός», εξομολογείται η Μάρω. «Είναι ένα στοιχείο φιλοξενίας, ένα μέσο υποδοχής και δεκτικότητας του σπιτιού και των ενοίκων του. Η μαγειρική εκφράζει τον χώρο όπου συντελείται, αλλά και εμάς τους ίδιους. Ο χώρος υπαγορεύει», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Το γεύμα που μας ετοίμασε είναι από αυτά που αγαπά να σερβίρει σε επίσημα και μη γεύματα, ένας συνδυασμός γαλλικής και ελληνικής αγροτικής κουζίνας, με συνταγές που δένουν σε ένα αρμονικό σύνολο. Είναι πιάτα που, αν και με διαφορετικές καταβολές, ταιριάζουν θαυμάσια μεταξύ τους και συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Είναι επίσης πιάτα ιδανικά για μπουφέ – ένα από τα αγαπημένα σερβιρίσματα της Μάρως Πρεβελάκη, καθώς ο κάθε συνδαιτυμόνας φτιάχνει τη δική του σύνθεση και την απολαμβάνει κυριολεκτικά με όποια σειρά θέλει. Τα περισσότερα, μάλιστα, σερβίρονται και κρύα ή σε θερμοκρασία δωματίου.
 |
 |
Την ξέραμε για τη φωνή της, τώρα μάθαμε ότι είναι και εξαιρετική οικοδέσποινα!
 |
 |
Την Ελένη Ροδά τη γνωρίζαμε από τις ερμηνείες της και το χαρακτηριστικό μέταλλο της φωνής της. Έχει τραγουδήσει τη Βουρκωμένη Δευτέρα και το Η δουλειά κάνει τους άντρες κι έχει ντουμπλάρει τη φωνή της Ευδοκίας. Τώρα, θαυμάσαμε κι ένα ακόμα ταλέντο της: κάνει τα πιο ζεστά και ωραία τραπεζώματα.
«Μ’ αρέσει να υποδέχομαι ανθρώπους που νοιάζομαι και εκτιμώ. Να τους μαγειρεύω, να τους φροντίζω, να τους περιποιούμαι. Να σμίγουμε, να μιλάμε γι’ αυτά που μας ενώνουν αλλά και γι’ αυτά που μας χωρίζουν. Να κάνουμε την ψυχανάλυσή μας γύρω από ένα τραπέζι με καλή παρέα. Να επικοινωνούμε, να μοιραζόμαστε σκέψεις και στιγμές. Να θυμόμαστε και να αναπολούμε αγαπημένους. Το φαγητό είναι η αφορμή για να δείξουμε το πόσο θέλουμε, αλλά και έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο. Αυτό είναι και το στοιχείο που πρέπει να έχει κάθε καλή οικοδέσποινα. Αγάπη για τον συνάνθρωπο, τον συνεργάτη, τον φίλο, τον ξένο. Και βέβαια όλα αυτά τα συναισθήματα περνούν και στον τρόπο που ετοιμάζεις το φαγητό», μας εξομολογείται.
Και τι δεν μας έφτιαξε: από στριφτή τυρόπιτα με φέτα και χειροποίητο φύλλο που άνοιξε η ίδια, μέχρι κανελόνια με σπανάκι και ανθότυρο και λαχανοντολμάδες με κιμά, αυγολέμονο.
Μια Ελληνοαμερικάνα που έκανε επάγγελμα τη φιλοξενία
 |
 |
Ελληνοαμερικανίδα, επιτυχημένη επιχειρηματίας, μαθημένη από μικρή στα δεξίματα, τέχνη που χρόνια αργότερα έκανε επάγγελμα, η Floris Costalas μάς υποδέχεται στο σπίτι της και μοιράζεται μαζί μας ιστορίες από τη ζωή της στην Νέα Υόρκη, με πρωταγωνιστές τον Μάικλ Ντάγκλας, τη Μαντόνα ή τον εμίρη του Κατάρ…
«Μια οικοδέσποινα οφείλει να ξέρει τι αρέσει στους καλεσμένους της. Αν τους αρέσει η σφυρίδα, ο σολομός, αν τρώνε κουνουπίδι, τι τους αρέσει πολύ, τι δεν τρώνε καθόλου, αν έχουν κάποια αλλεργία. Δεν γίνεται να μαγειρεύει αυτά που αρέσουν σε εκείνη, αυτά που έχει συνηθίσει. Δεν αρκεί αν μαγειρεύει καλά. Ρωτάς με όμορφο τρόπο και μαθαίνεις. Το εκτιμά πολύ ο άλλος. Και όλοι στο τέλος είναι χαρούμενοι». συμβουλεύει η Floris.
Στο τραπέζι της αποθεώνει την ψαροφαγία! Δοκιμάζουμε από ασπίκ με καπνιστό σολομό μέχρι clam chowder (κρεμώδη σούπα με όστρακα, από την Αμερική)! Και για το τέλος, αχλάδια σε σιρόπι μέντας με σος σοκολάτας.
Μια κυρία που δεν το έχει σε τίποτα να κάνει καθιστά δείπνα για 30 άτομα
Σε ένα dinner party στο σπίτι της Νότας Μασσέλου ανακαλύπτουμε τα μυστικά της τέχνης της φιλοξενίας. Δημιουργός της γνωστής επιχείρησης εσωρούχων «Νότα», η κ. Μασσέλου είναι μια αποφασιστική και δυναμική γυναίκα με ιδιαίτερο γούστο και ταλέντο για τις λεπτομέρειες και εξαιρετική στον ρόλο της οικοδέσποινας. Ακόμα και το πώς «κεντάει» το αυγοτάραχο για να το σερβίρει μέσα στο κερί του είναι πρωτότυπος και ιδιαίτερος.
 |
 |
«Όλα είναι θέμα οργάνωσης. Τώρα που έχω μεγαλώσει και δεν έχω τις δυνάμεις που είχα, όταν κάνω ένα τραπέζι, το οργανώνω μία βδομάδα. Στρώνω το τραπέζι μου δύο μέρες πριν και κλείνω την πόρτα της τραπεζαρίας και μαγειρεύω φαγητά που να μπορώ απλώς να τα ζεστάνω την τελευταία στιγμή», μας αποκαλύπτει.
Μας υποδέχεται στη βεράντα της, για ένα απεριτίφ με «περαστά» ορεκτικά, πριν καθίσουμε στην τραπεζαρία για να δειπνίσουμε με κρέας με μελιτζάνες, καπνιστό σολομό με σικορέ και μους λεμόνι. Ένα μενού ισορροπημένο, με ρυθμό και ωραία διαδοχή γεύσεων.
Μια οικοδέσποινα με εκατοντάδες τραπέζια στο ενεργητικό της
Με ξεχωριστή αισθητική και κωνσταντινουπολίτικη «κληρονομιά», η Σοφία Σπανουδάκη είναι μια οικοδέσποινα με εκατοντάδες τραπέζια στο βιογραφικό της.
 |
 |
«Τα πετυχημένα τραπέζια για μένα τα κάνει η παρέα. Είναι το άλφα και το ωμέγα. Η αρχή της έμπνευσής σου να μαγειρέψεις. Και για άλλους μπορείς να μαγειρέψεις καλά, βέβαια, αλλά δεν έχεις την ίδια χαρά, δεν έχεις την ίδια φόρα. Αν ξέρεις ότι έχεις να ετοιμάσεις φαγητό για τους αγαπημένους σου, και τίποτα να μην έχεις στο ψυγείο, φτιάχνεις κάτι τέλειο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Μας μαγείρεψε από μύδια αχνιστά μέχρι ριζότο με γαρίδες και για το τέλος, ένα φθινοπωρινό τσίζκεϊκ με βάση από φυστίκι Αιγίνης.
Μια Κρητικιά μας θυμίζει ότι ο φιλοξενούμενος είναι πρόσωπο ιερό
Στο διαμέρισμά της, η συγγραφέας και τραπεζικός, Εύα Μαθιουδάκη, στρώνει κρητικό τραπέζι με ρακή και ξεροτήγανα. Και καθώς προχωράει η βραδιά, μιλάμε για τη φιλοξενία ως έννοια από την αρχαιότητα ως σήμερα και για τις παλιές συνήθειες του τραπεζώματος, όπου το σερβίτσιο για τον ξένο είχε μόνιμη θέση στο τραπέζι.
«Η υποδοχή και η φιλοξενία για φαγητό δεν έχει συγκεκριμένα μυστικά. Πρέπει όμως να έχεις την αίσθηση του τι ακριβώς θέλεις να ετοιμάσεις και ποιους θα καλέσεις, ώστε να δημιουργείται ατμόσφαιρα άνεσης», συμβουλεύει και συνεχίζει: «Για να είμαι ειλικρινής, με απασχολεί περισσότερο από όλα η ποιότητα των υλικών. Τα αγκιναράκια της σαλάτας, ας πούμε, τα μαζεύουν οι γυναίκες του συνεταιρισμού στη Γέργερη, αλλά επειδή είναι άγρια προσέχουν πολύ στη συγκομιδή, δεν τα ξεπατώνουν. Είναι όμως δύσκολο πια να βρεις καλά υλικά. Από πού είναι, λόγου χάρη, το μαρούλι της σαλάτας; Τι έχει δεχτεί;» αναρωτιέται.
 |
 |
H θεία Σέτη και το σπίτι της Κηφισιάς
 |
 |
Σε αυτό το σπίτι με τον κήπο και τα δέντρα, ζουν ακόμα οι αναμνήσεις από τα απίστευτα τραπέζια της «θείας Σέτης», από τους χορούς και τις γεύσεις μιας άλλης εποχής. Παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα, εξωτικά μπαχάρια και γαλλική κουζίνα αναμειγνύονταν στις κατσαρόλες της και στα μενού της. Λίγο αργότερα άρχισαν να καταφθάνουν και συνταγές από την Αμερικανίδα συννυφάδα της. Δοκίμαζε συνεχώς καινούργιες συνταγές και κάθε φορά αυτό γινόταν αφορμή για κάλεσμα. Ένα τέτοιο τραπέζι βγαλμένο από την Αθήνα περασμένων δεκαετιών έστρωσε και για εμάς, στα 90 της χρόνια η θεία Σέτη. Άνοιξε παλιά τετράδια συνταγών και μας μαγείρεψε πτερά κότας με μέλι και σόγια, κις λορέν και μοσχάρι στρογγανόφ.
