Ταινίες και βόλτα, βόλτα και ταινίες. Σήμερα Πέμπτη 31 Οκτωβρίου ξεκινάει το 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Μέχρι τις 10 Νοεμβρίου που διαρκεί, απλωμένο σε διάφορες αίθουσες, έχετε μπόλικες μέρες να γνωρίσετε κάποια από τα καινούργια μαγαζιά της πόλης, τα οποία προτείνουν από καλό καφέ, σνακ και τάπας μέχρι φαγητό-φαγητό, μεγάλη ποικιλία σε κρασιά και κοκτέιλ, αλλά και να επιστρέψετε σε κάποια παλιότερα, που έχουν και αυτά αλλαγές που κεντρίζουν το ενδιαφέρον.
Ο Σούπερ Ιούλιος ήρθε τον Οκτώβριο
Η πιο πρόσφατη άφιξη στο γαστρονομικό-οινικό τοπίο της Θεσσαλονίκης είναι ο Σούπερ Ιούλιος (Μητροπολίτου Γενναδίου 6, T/ 2310-276562), ένα μπαρ αποκλειστικά με φυσικά κρασιά και ετικέτες ήπιων παρεμβάσεων, που άνοιξε στις 24 Οκτωβρίου. Πρόκειται για έναν ψηλοτάβανο, παραλληλόγραμμο χώρο που θυμίζει βαγόνι τρένου, με λιτή διακόσμηση, θεατρικό φωτισμό κι έναν αγωγό βιομηχανικού στυλ που διατρέχει την οροφή. Στην αρχή βρίσκονται εκατέρωθεν τα στουλ και οι μπάρες, ακολουθούν τα ψυγεία με τις φιάλες και στο βάθος βλέπεις την ανοιχτή κουζίνα. Ο κατάλογος περιλαμβάνει 66 επιλογές σε κρασί, με ελληνικές ποικιλίες από όλη τη χώρα, ενώ περίπου το 1/3 διατίθεται και σε ποτήρι. Τα απαραίτητα συνοδευτικά είναι κυρίως επιλεγμένα ελληνικά τυριά και αλλαντικά, όπως το γίδινο αερομάνουρο από τη Βλάστη Κοζάνης και το σαλάμι Λευκάδος του Ντελημάρη. Νόστιμες επιλογές και ταιριαστές.
«Πιστεύουμε ότι έλειπε ένα καθαρόαιμο μπαρ για φυσικά κρασιά στη Θεσσαλονίκη. Κάναμε μια αρχή με τη συγκεκριμένη λίστα και σιγά-σιγά ελπίζουμε ότι θα τη μεγαλώσουμε», σημειώνει ο Στέργιος Τεκερίδης, ένας εκ των τριών ιδιοκτητών, συνιδιοκτήτης του «Τανίνη Αγάπη μου» στα Εξάρχεια και συνδιοργανωτής της έκθεσης κρασιών «Φυσικά Fysika». «Το πιο σημαντικό στοιχείο για εμάς είναι ότι έχουμε αφιερώσει τον χώρο στη σπορά και στη συγκομιδή της ελληνικής γης. Ό,τι προϊόν χρησιμοποιούμε είναι εγχώριας παραγωγής», προσθέτει, και φέρνει τη λίστα με τα κρασιά. Κοιτώντας την μου φάνηκε αρκετά τολμηρή, ειδικά για μια πόλη που μόλις τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιήσει μια στροφή στο κρασί. Παρόλα αυτά, είναι πράγματι πολυτέλεια να κάθεσαι στα τραπεζάκια έξω, διαγώνια απέναντι από το οθωμανικό κτίριο Μπέη Χαμάμ, και να απολαμβάνεις Κακοτρύγη από την Κέρκυρα ή Αυγουστιάτη από την Ηλεία. Ποικιλίες άγνωστες για πολλούς, που αν μη τι άλλο ο Στέργιος και η ομάδα του τις βγάζουν μπροστά.
Το Τζέλα Δέλτα δεν έχει φουγάρα, έχει καφέ
View this post on Instagram
Πρόσφατη προσθήκη είναι και το Τζέλα Δέλτα (Σπανδώνη 5, T/2316-020106), το οποίο υποδέχθηκε για πρώτη φορά το κοινό το φθινόπωρο κι έδωσε μια διαφορετική νότα στο Καπάνι, την παλαιότερη παραδοσιακή αγορά της Θεσσαλονίκης. Ανοιχτό από πρωί για καφέ, σερβίρει σνακς και σάντουιτς, ενώ όσο προχωράει η μέρα μεταμορφώνεται σε κοκτεϊλάδικο. Στην κάρτα του περιλαμβάνονται εφτά κοκτέιλ με δική του υπογραφή, όπως ενδιαφέρουσες παραλλαγές του νεγκρόνι και του εσπρέσο μαρτίνι. Έχει ωραία μουσική, ηλεκτρονική, ροκ και ντίσκο, με δυνατό ρυθμό, ο οποίος κορυφώνεται τις μέρες που αναλαμβάνουν DJs, από Πέμπτη μέχρι Κυριακή.
Βασίλης Χαμάμ + Δημήτρης Βλασίου = ΕΣΤΕΤ
Δυνατή μουσική, και μάλιστα από το πρωί, παίζουν και στο ΕΣΤΕΤ (Ολύμπου 78, Τ/ 6937-103766), το καινούργιο καφέ του σεφ Βασίλη Χαμάμ και του παλιού μπάρτεντερ Δημήτρη Βλασίου, που ξεκίνησε αρχές Σεπτέμβρη. «Παίζουμε δυνατά για να δώσουμε ρυθμό στη γειτονιά», λέει ο Δημήτρης γελώντας, ετοιμάζοντας ταυτόχρονα έναν διπλό εσπρέσο. «Είμαστε οι πρώτοι στην πόλη που δουλεύουμε το συγκεκριμένο χαρμάνι της Taf, το Competition Blend», εξηγεί. Εκείνη τη στιγμή βγαίνει ο συνέταιρος του από το παρασκευαστήριο. «Πάω να πάρω κάποια υλικά για τον κορμό, έλα μαζί», προτείνει και ευθύς ξεκινάει η βόλτα μας στην οδό Φιλίππου. Δέκα το πρωί, με θερμοκρασία κοντά στους 17 βαθμούς, και τον ήλιο σιγά-σιγά να διώχνει τα τελευταία σημάδια υγρασίας από τον δρόμο. Μια γειτονιά ανθρώπινη, όσο ανθρώπινες ήταν και οι καλημέρες που ανταλλάξαμε στο κοντινό ξηροκαρπάδικο «Ο Ηρακλής», όπου ο Βασίλης αναζητούσε κουβερτούρα και αποξηραμένα φρούτα φυσικής όσμωσης (χωρίς ζάχαρη) για τον κορμό του.
«Πρώτη μέρα μπαίνω στο παρασκευαστήριο, μέχρι στιγμής όλα τα έφτιαχνα μπροστά. Θα βάλω και λουκούμι περγαμόντο στον κορμό για να τσιμπήσω σε γεύση και να δώσω διαφορετική υφή», περιγράφει με φόντο ένα βάζο με πίκλα κρεμμύδι. Το συγκεκριμένο υλικό το χρησιμοποιεί σε ένα από τα τέσσερα σάντουιτς του μενού. Αποτελείται από προζυμένιο ψωμί –συνεργάζονται με τον μπουτίκ φούρνο Sourdough Microbakery–, λιωμένο κασέρι από το Αγρόκτημα Λιβαδερού στην Κοζάνη και μια καυτερή σάλτσα αρωματισμένη με καφέ (coffee sriracha) αντί για μπαχαρικά, ίσως το σήμα κατατεθέν του Βασίλη. Την είχε πρωτοφτιάξει το 2016 στο Λονδίνο όπου δούλευε κι έκτοτε τη μεταφέρει σε όλα του τα μενού. Άλλο ένα σάντουιτς, αρκετά πρωτότυπο, είναι και η αυγοσαλάτα σε ψωμί μπριός. Στη λίστα με τα ποτά βρίσκουμε επιλεγμένες μπίρες, ελάχιστα ελληνικά κρασιά ήπιας παρέμβασης και ένα-δυο κοκτέιλ, όπως το νεγκρόνι.
MOMus art cafe: στο μουσείο απ’ το πρωί ως το βράδυ
View this post on Instagram
Αν το ΕΣΤΕΤ ξύπνησε για τα καλά εκείνο το σημείο της Ολύμπου, κάτι αντίστοιχο φαίνεται ότι πάει να πετύχει και το MOMus art cafe (Εντός Δ.Ε.Θ., Εγνατίας 154, χωρίς τηλέφωνο) εντός του χώρου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Το καφέ που λειτουργεί στον ανακαινισμένο ισόγειο χώρο του MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης έδωσε δειλά-δειλά σήματα ζωής τον Αύγουστο και βγήκε για τα καλά στη φόρα τον Σεπτέμβρη με τη Διεθνή Έκθεση. Εδώ, θα βρείτε, εκτός από τους επισκέπτες του Μουσείου, κυρίως ψηφιακούς νομάδες που αναζητούν ένα ωραίο μέρος για να δουλέψουν. Το μενού του περιλαμβάνει καφέ 100% Arabica από την εταιρεία Fiore, σάντουιτς και κάποια κρύα πιάτα, όπως σαλάτα με τόνο, και πολύ νόστιμα γλυκά δια χειρός της σεφ και ιδιοκτήτριας, Χρύσας Βασάρα.
Επειδή το καφέ μένει ανοιχτό μέχρι αργά το απόγευμα, υπάρχουν και αρκετές επιλογές σε αλκοόλ, ενώ σιγά-σιγά έχουν αρχίσει και πραγματοποιούνται οι πρώτες εκδηλώσεις. Για παράδειγμα, την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου το βράδυ ο συνθέτης Σεραφείμ Τσοτσώνης έδωσε εκεί μια μοναδική μουσική παράσταση, στην οποία παρουσίασε μαζί με κομμάτια από τις πρόσφατες δουλειές του και πέντε νέες συνθέσεις που προέκυψαν από τα έργα της έκθεσης «Από εδώ και πέρα. Ιστορίες για ένα επόμενο αύριο». Και η αλήθεια είναι ότι αυτό το προσεκτικό μπλεντάρισμα πολιτισμού και διασκέδασης έδωσε έναν πολύ διαφορετικό τόνο στη Θεσσαλονίκη.
To στοίχημα του Άλσι
Διαφορετικό τόνο στην κάτω πλευρά της Πλατείας Αριστοτέλους, στη συμβολή με τη Λεωφόρο Νίκης, φιλοδοξεί να δώσει και ο πολυχώρος εστίασης Aristotél (Πλατεία Αριστοτέλους 2, Τ/ 2310-222202), ο οποίος έκανε την εμφάνιση του το καλοκαίρι. Στην εμβληματική πλατεία, το δεύτερο πιο αναγνωρίσιμο τοπόσημο της πόλης μετά τον Λευκό Πύργο, ο executive σεφ Άλσι Σινανάι, με βαριά γαστρονομική προϋπηρεσία («Hakκasan», «Wolves of Kitchen», «Π Box», κ.ά.), έχει ένα μεγάλο στοίχημα να κερδίσει: να αποδείξει πως ένα καφέ-μπαρ-εστιατόριο που λειτουργεί ολημερίς στο πιο εμπορικό σημείο της πόλης, από το οποίο περνάνε εκατοντάδες επισκέπτες καθημερινά, μπορεί να έχει μια πολύ ποιοτική κουζίνα, ειδικά όσον αφορά στην πρώτη ύλη και στις παρασκευές του.
«Αγοράζουμε μόνο νερό και αλεύρι, όλα τα υπόλοιπα τα φτιάχνουμε εμείς», λέει ο ίδιος, την ώρα που στο παρασκευαστήριο, μαζί με την πολυμελή μπριγάδα του ετοιμάζουν από λάδια μπαχαρικών μέχρι προζυμένιες πίτες. «Η φιλοσοφία μας βασίζεται σε τρεις αρχές. Πρώτον, είναι όλα χειροποίητα, δεύτερον, επιλέγουμε προσεχτικά την πρώτη ύλη, και τρίτον, κάνουμε ουσιαστική ανακύκλωση των προϊόντων ώστε να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Αξιοποιούμε τα πάντα», διευκρινίζει. Και μπορεί σε αυτή την πιο ώριμή του φάση να μην κάνει γαστρονομικές ακροβασίες, ωστόσο οι επιλογές του, εμπορικές στην πλειοψηφία τους, δείχνουν να είναι πιστές στη φιλοσοφία του. Για παράδειγμα, η καρμπονάρα φτιάχνεται με γκουαντσάλε και κρόκο αυγού, ενώ σε όλες τις πίτες το φύλλο το ανοίγουν οι ίδιοι. Γενικότερα, το μαγαζί, που έχει αναφορές κυρίως στη μεσογειακή κουζίνα, προσφέρει δυο κάρτες, μία πρωινή που κρατάει ως το μεσημέρι και άλλη μία που καλύπτει τη μεσημεριανή ζώνη μέχρι το βράδυ. Έξυπνη επιλογή και βολική το μενού στο μπαρ, περιλαμβάνει από τάκος με μοσχαρίσιο στήθος μέχρι μικρά μπέργκερς κοτόπουλο.
Αυτή η πινακοθήκη έχει τάπας
Στη λίστα των καινούργιων μαγαζιών της πόλης έχει προστεθεί και το Πινακοθήκη Μωρών (Παύλου Μελά 17, Τ/ 2310-264706), ένα ελληνικό μπαρ με τάπας που στην κουζίνα του φροντίζει να έχει εποχικά υλικά. Η εμμονή στα ελληνικά προϊόντα φαίνεται αφενός από τα εγχώρια αποστάγματα και την παρασκευή των κοκτέιλς, π.χ η Mαργαρίτα φτιάχνεται με τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο, αφετέρου από την επιλογή των υλικών. Το μενού βασίζεται κυρίως σε πιάτα για τσίμπημα, λόγου χάριν ποικιλίες ελληνικών τυριών και αλλαντικών, και συμπληρώνεται από μετρημένα στα δάχτυλα κυρίως, όπως η φρέσκια πάστα με χοιρινά μάγουλα.
Νέες αρχές, ίδιοι χώροι
Και οι παλιότεροι χώροι έχουν τα νέα τους πάντως. Λίγο πιο πάνω στον ίδιο δρόμο με την Πινακοθήκη Μωρών συναντάμε το Wine Hideout (Παύλου Μελά 38, Τ/ 2310-263527), ένα νοικοκυρεμένο μπαρ για κρασί που ανεβάζει τα στόρια στις έξι το απόγευμα. Παρότι άνοιξε πριν δυόμιση χρόνια περίπου, φέτος το καλοκαίρι η κάρτα του φαγητού ενισχύθηκε με pinsa και η λίστα των κρασιών εμπλουτίστηκε. Η τελευταία περιλαμβάνει πάνω από 400 ετικέτες ελληνικού και ξένου αμπελώνα, μεταξύ των οποίων και μια πολύ πλούσια συλλογή σε παλιές και φρέσκες Σαντορίνες. Για παράδειγμα, βρήκα τον σπάνιο Βυθισμένο Θαλασσίτη της Γαίας, όπως και Σιγάλα Σαντορίνη μάγκνουμ του 2018. Εκτός από τις διάφορες συνταγές της pinsa, υπάρχουν και κάποια περιποιημένα πιάτα για τη συνοδεία του κρασιού, όπως κρασογραβιέρα παλαιωμένη σε οινολάσπες.
Σε αλλαγές έχει προχωρήσει και το ψαροφαγικό Τριζόνι (Δόξης 1 & Σαλαμίνος, Τ/ 2310-542533), το οποίο φέτος κλείνει αισίως τρία χρόνια στη Θεσσαλονίκη και σαράντα ένα στην Κρυοπηγή Χαλκιδικής. Ο ιδιοκτήτης Αστέριος Σουσούρας εδώ και μια εβδομάδα έχει λανσάρει το μενού «Τριζόνι Κόμφορτ». Ουσιαστικά, αποτελεί μια πρόβα τζενεράλε για το νέο μαγαζί – θα έχει την ίδια ονομασία με το μενού– που θα ανοίξει καλοκαίρι του 2025 στην Κρυοπηγή. Χωρίς να αλλοιώνει τα βασικά χαρακτηριστικά της φιλοσοφίας του, δηλαδή την εξαιρετική ποιότητα της πρώτης ύλης και τον πρωταγωνιστικό ρόλο των θαλασσινών, εισάγει ένα παράλληλο μενού με το υπάρχον, που περιλαμβάνει πιο προσιτές, καθημερινές επιλογές, όπως οι μαρουλοντολμάδες μυδοπίλαφο, η σαρδέλα φιλέτο στα κάρβουνα και η μπρουσκέτα με αφρόψαρο σαβόρο. Εκτός από το να τεστάρει το νέο του «παιδί», δίνει και τη δυνατότητα σε όσους κινούνται στο κέντρο για ένα νόστιμο μεσημεριανό γεύμα.
Τέλος, η Βρεγμένη Γάτα (Απόλλωνος 4, Τ/ 2310-909999), το εστιατόριο στην περιοχή της Τούμπας που μετράει ήδη οχτώ χρόνια ζωής, προχώρησε σε συνεργασία με τον σεφ Γιάννη Τσικονδούρα, γνωστό μαγειρικό πρόσωπο της πόλης από την εποχή του «Οινοτόπι-Καπνοτόπι». Το νέο μενού είναι σαφώς πιο εστιασμένο, αφού από τα εβδομήντα πιάτα που είχε το προηγούμενο πηγαίνει στα μισά, παραμένοντας ωστόσο πιστό στην αρχική εστιατορική προσέγγιση του μαγαζιού, δηλαδή έχει επιλογές για κρέας και για ψάρι. Επίσης, όπως εξηγεί ο Γιάννης, έχουν προβλεφθεί και πιάτα ημέρας, αναλόγως του τι θα βρίσκει να προμηθευτεί. «Βγαίνουμε καθημερινά για ψώνια στο Καπάνι, συνεργαζόμαστε με καΐκια στη Λήμνο, και καλλιεργούμε δικά μας βιολογικά λαχανικά στον Λαγκαδά. Η πρώτη ύλη θα μας καθοδηγεί και στη συνταγή, αλλά σίγουρα τώρα τον χειμώνα θα έχουμε πολλά μαγειρευτά, όπως γιουβέτσι και φρικασέ». Σε γενικές γραμμές, το μενού χωρίζεται σε έξι διακριτές κατηγορίες (ορεκτικά, τυριά, σαλάτες, ζυμαρικά, ψάρι και κρέας), φαίνεται να μην έχει περιττούς γαστρονομικούς εντυπωσιασμούς και το κυριότερο, η περιγραφή των πιάτων είναι ρεαλιστική με κατανοητή γραφή. Και πόσο έχει λείψει αυτό το τελευταίο, να πηγαίνεις δηλαδή σε ένα μαγαζί και να καταλαβαίνεις τι θα σου προσγειωθεί στο τραπέζι, δίχως να φαντάζεσαι τι έχεις παραγγείλει.