Το εθνικό μας λικέρ με την κρυστάλλινη, διάφανη όψη παράγεται από γεωργική αλκοόλη που αρωματίζεται με μια σπάνια, νησιωτική πρώτη ύλη, τη μαστίχα ή το μαστιχέλαιο της Χίου, προϊόντα ΠΟΠ. Η γλύκα του συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 150 και 250 γρ. ζάχαρης/λίτρο και το αλκοόλ από 15 έως 35% vol. Επίσης, όταν το λικέρ παράγεται και εμφιαλώνεται εξ ολοκλήρου στη Χίο, σε οριοθετημένη περιοχή, με απόσταξη αυθεντικής μαστίχας Χίου, τότε χαρακτηρίζεται ΠΓΕ. Η πιο απαιτητική κατηγορία βάσει νόμου είναι το «Λικέρ Μαστίχα Χίου εξ αποστάξεως 100%», στο οποίο ορίζεται η ελάχιστη ποσότητα αποστάγματος μαστίχας να είναι 30%, η ελάχιστη ποσότητα ζάχαρης να είναι 150 γρ./λίτρο και ο ελάχιστος αλκοολικός βαθμός να είναι 20%. Πέρα από τη μαστίχα και τη ζάχαρη, δεν επιτρέπεται η προσθήκη κανενός άλλου συστατικού, ενώ και η μαστίχα πρέπει να προέρχεται αποκλειστικά από την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου. Υπάρχουν επίσης λικέρ από εκχύλιση μαστίχας –ένας πιο απλοϊκός τρόπος παραγωγής– ή από συνδυασμό εκχύλισης και ακολούθως απόσταξης.
Η γευσιγνωσία έγινε στη Σύρο. Ταιριαστή η επιλογή, αφού στην Ερμούπολη ρέει μπόλικο χιώτικο αίμα, από τους πρόσφυγες που είχαν αρχίσει να φτάνουν εκεί μετά τις σφαγές του 1822. Στο κεντρικό σοκάκι της Άνω Σύρας, στα τραπεζάκια του Maison de Μεζέ, απλώσαμε τα snifter (ποτηράκια γευσιγνωσίας) και τα λικέρ μαστίχας, τα οποία είχαμε καλύψει με αδιαφανές ύφασμα για να μην ξεχωρίζουν. Το έργο της δοκιμής ανέλαβαν, μαζί με τις δύο γράφουσες, οι μπαρτέντερ Χρήστος Γκόλφης (ιδιοκτήτης μπαρ Theosis), Δήμος Μέξης (Baba by Pairi και Pairidaeza), Νίκος Σωτηρόπουλος (Beauty Killed The Beast και Theosis), Γιάννης Ζώρζος (Pairidaeza και Baba by Pairi) και Δημήτρης Μεσσήνης (Naif). Δοκιμάσαμε δεκαεπτά από τα πιο γνωστά λικέρ μαστίχας της αγοράς και ξεχωρίσαμε οκτώ. Το γενικό συμπέρασμα; Αρκετές ξηρές εκδοχές κι άλλες με σημαντικά μειωμένη γλυκύτητα δείχνουν στην πράξη ότι ο ευκταίος περιορισμός της ζάχαρης κοστίζει σε άρωμα, καθώς, εκτός από γλυκαντική ουσία, η ζάχαρη συνεισφέρει τονώνοντας τα αρώματα στόματος της μαστίχας. Και μπορεί οι χωνευτικές ιδιότητες του λικέρ να το κατατάσσουν στα digestif, ωστόσο οι μπαρτέντερ το χρησιμοποιούν πια και ως συστατικό σε κοκτέιλ.
ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΜΑΣ
Skinos Mastiha Spirit
Ωραία βοτανικότητα στη μύτη και διακριτικό άρωμα αλκοόλ, ισορροπημένη γεύση, ούτε γλυκιά ούτε ξηρή, και αρκετά στρογγυλεμένη επίγευση. Θα την έπινα ευχαρίστως ως digestif, αλλά και με ένα ωραίο βοτανικό τόνικ, σε ένα low alcohol κοκτέιλ. Οι μπαρτέντερ θεωρούν πως η ισορροπία της και η ποιοτική παραγωγή της (100% εξ αποστάξεως) την κάνουν ιδανική για κάθε είδους κοκτέιλ, αφού ο χωρίς αιχμές χαρακτήρας του λικέρ αυτού μπορεί να ενσωματωθεί ιδανικά στις περισσότερες συνταγές. Ν. Δ.
Τηλ. παραγωγού: 210-41.00.011. Στα σούπερ μάρκετ ΑΒ, Σκλαβενίτης, My Market, Μασούτης, Γαλαξίας και σε μεγάλες κάβες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ενδεικτικά: Ανθίδης (Μαρούσι, Κολωνάκι, Γλυφάδα), Oak (Χαλάνδρι, Βουλιαγμένη), Cava Canava (Ιλίσια), Phaidon (Βούλα), Κάβα Αμπατζής (Θεσσαλονίκη), Cava Serios (Θεσσαλονίκη)
Απαλαρίνα
Μαστίχα σαν παγωτό καϊμάκι. Με κλειστά μάτια την αναγνώρισα, έχει μια παιδικότητα το άρωμά της, θυμίζει καλοκαίρι και υποβρύχιο με παγωμένο νερό. Η γεύση της είναι πολύ χαρακτηριστική, ίσως το πιο τυπικό ελληνικό λικέρ μαστίχα. Θα την έβαζα ευχαρίστως σε γλυκά, για να αρωματίσω σιρόπια, κέικ και κρέμες. Ως ηδύποτο με προσωπικότητα, το προτείνω κυρίως σκέτο, καθώς δύσκολα θα κρυβόταν μέσα σε ένα μείγμα ή σε κοκτέιλ. Την απολαύσαμε ως digestif, προτιμήστε την ιδανικά πολύ πολύ παγωμένη. Ν. Δ.
Τηλ. παραγωγού: 22710-23.927. Στα σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης, Κρητικός, ΟΚ Αny Τime, καθώς και στα δύο Chios shops (Φωκίωνος 4 και Γούναρη 41, Πειραιάς / Ναβαρίνου 6 και Καποδιστρίου 16, Πειραιάς)
Kosteas Μαστίχα
Ήταν έκπληξη το άρωμά της. Λεμονίζουσα και ελαφρώς γλυκιά στη μύτη, με την πρώτη μού θύμισε τζιν. Η καλαματιανή μαστίχα της γευστικής δοκιμής έχει αρκετά στρογγυλή γεύση και, παρόλο που είναι κάπως γλυκερή, η επίγευση έχει μια καθαρότητα. Θα την απολάμβανα με πάγο και χυμό λεμονιού ή ακόμα και σε ένα mastiha sour, χωρίς σιρόπι, αλλά με χτυπημένο ασπράδι. Ν. Δ.
Τηλ. παραγωγού: 27210-22.604. Κάβες Ανθίδη, canava.gr, Οινογνωσία
Ομηρικό Στουπάκη
Πολύ νόστιμη και ωραία φτιαγμένη. Παράγεται 100% από απόσταξη αυθεντικής μαστίχας. Είναι μαλακιά, ευκολόπιοτη, πολύ βελούδινη και στη μύτη έρχονται νότες από γλυκάνισο. Συνολικά έχει κάτι παλιακό, διακριτικό προφίλ και μια αρχοντιά που ταιριάζει πολύ στα λικεράκια. Την προτείνω δροσερή, ως digestif. Ν. Δ.
Tηλ. παραγωγού: 22710-78.192. House of Wine, κάβες Canava και Σείριος (Θεσσαλονίκη)
Roots Mastic, Vintage Strength
Έχει την πιο «ισορροπημένη πολυπλοκότητα», όπως πολύ εύστοχα διατύπωσε ο μπαρτέντερ Χρήστος Γκόλφης. Με σπαρταριστά αρώματα και flavor από την αυθεντική μαστίχα Χίου, ωστόσο η μέντα είναι μάλλον το signature άρωμά της. Εξ αποστάξεως 100%, νευρώδης, με λεπτεπίλεπτη γλύκα, που μαλακώνει την αίσθηση από το άφθονο αλκοόλ (40% vol.) και στρογγυλεύει τη μακρά επίγευση με την αναζωογονητική αίσθηση δάσους. Πιπεράτη και όλο σπιρτάδα, είναι ένα απολαυστικό απόσταγμα κλεισμένο σε στιλάτη μαύρη φιάλη. Χαρείτε τη σκέτη, σε κολονάτο ποτήρι γκράπας με ένα σκληρό κομμάτι πάγου. Αν τη χρησιμοποιήσετε σε κοκτέιλ, λάβετε υπόψη ότι διαμορφώνει και τον χαρακτήρα τους. Ν. Μ.
Τηλ. παραγωγού: 211-01.22.404. Yoleni’s, Cellier και Greece and Grapes
Πηξάρι, Ποτοποιία Μονογιούδη
Θολή, αδιαφανής και γαλακτερή. Αυτή η αποψάτη μαστίχα είναι μια κατηγορία από μόνη της. Δεν της φαίνεται, αλλά είναι σχετικά χαμηλόβαθμη σε αλκοόλ (20% vol.). Την απορία μας για το μυστήριο της γαλακτώδους όψης της δεν μας το έλυσε ο παραγωγός Σταμάτης Μονογιούδης, που την παράγει στο Νεοχώρι της Χίου με συνταγή επτασφράγιστο μυστικό. Το σίγουρο είναι ότι περιέχει μικρά κομματάκια αυθεντικής μαστίχας, διάσπαρτα μέσα στο λικέρ. Απαλό άρωμα και φίνα γεύση, με πολύ διακριτική γλύκα. Το όνομά της προκύπτει από την ομώνυμη πολύ αρωματική ποικιλία μαστιχόδεντρου. Ν. Μ.
Τηλ. παραγωγού: 6942-482.500. House of Taste, κάβες Ανθίδη, Οινότυπο και Δροσιά
Λικέρ Μαστίχα Χίου Ψυχής, ΠΓΕ
Μία από τις πιο παλιές μαστίχες, που παράγεται στη Χίο από το 1938, από την οικογένεια Ψυχή. Πρόκειται για λικέρ 100% εξ αποστάξεως φυσικής μαστίχας από την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου. Έχει σφιχτοδεμένα ρητινούχα αρώματα, με ντελικάτες νότες εσπεριδοειδών. Είναι old school, γλυκούτσικη, αλλά όχι υπέρ το δέον, και χαρακτηριστικά πιπεράτη. Ωραία πρόταση για digestif ποτό, σκέτο με πάγο ή ως long drink μαζί με λίγο ξύσμα λεμονιού, μερικά φύλλα φρέσκου βασιλικού και τόνικ. Ν. Μ.
Τηλ. παραγωγού: 22710-78.230. Κάβες Δροσιά, Oak, Wineshop και Greece and Grapes
D’ Argo, Χανδόλια
Μια πολύ καλοφτιαγμένη μαστίχα, από 100% απόσταγμα αυθεντικής μαστίχας Χίου, αληθινή αποκάλυψη. Λιτό και ειλικρινές, είναι ένα θαυμάσιο λικέρ που παράγεται σε μια νεοσύστατη αθηναϊκή αποσταγματοποιία. Διαθέτει αρωματική δύναμη και πολυπλοκότητα, είναι αρκετά ουζάτη και με νότες βανίλιας, λευκής σοκολάτας και κακάο. Έχει γευστική ένταση και υποδειγματική ισορροπία σε όλα τα επίπεδα. Για ένα γευστικό twist, την προτείνω σε ποτήρι old fashioned με ροδέλες αγγουριού και/ή πιπερίτσες τσίλι. Ν. Μ.
Τηλ. παραγωγού: 210-64.11.643. Σούπερ μάρκετ Γαλαξίας και Market in, κάβες Vinoterra και Το Κελλάρι
Πιείτε και αυτές
Ξεχωρίσαμε επίσης από τη Λέσβο τις εξής: Limited Edition της Mastic Tears, που θύμιζε περισσότερο ένα καλό ποτό παρά λικέρ, και αντίστοιχα την ξηρή M Dry. Επίσης, σε λίγο πιο ρετρό στιλ δοκιμάσαμε την ΠΓΕ μαστίχα του Χιώτη Τέττερη, με έντονη αίσθηση γλυκάνισου στο αρωματικό μπουκέτο της, αλλά και τη διακριτικά αρωματική Enosis, που παράγεται στη Χίο για λογαριασμό των Mastiha Shop.
Ευχαριστούμε πολύ τους Δημήτρη Γεωργούλη και Γιάννη Μηλιώτη από το The Mastiha Experience και το Oz Cocktail Bar, για τις χρήσιμες πληροφορίες. Επίσης, θερμές ευχαριστίες στον Ιάσονα και στην Ελένη από το Maison de Mεζέ στην Άνω Σύρο, για τη φιλοξενία.
