Μου έφεραν πεσκέσι ένα κουτί αμυγδαλωτά από τον Πόρο. Τα μικρά αχλαδάκια από το παλιό εργαστήριο του Δάγκλη. Ίδια και απαράλλαχτα όσες φορές τα έχω γευτεί, κλασικά όπως και το ζαχαροπλαστείο του, μνημείο της παλιάς ζωής.
• Ένα εργόχειρο λεπτότητας και ελληνικής φινέτσας είναι το αμυγδαλωτό ετούτο, κόσμημα μιας τέχνης αιώνων. Ένα τόσο δα γλυκάκι, απλό, απλούστατο, και όμως συμπυκνώνει τη νοστιμιά των μεσογειακών ακτών. Εκεί όπου παραδοσιακά ευδοκιμούσε η αμυγδαλιά.
• Αναρωτιέμαι πότε πρωτοφτιάχτηκαν αμυγδαλογλυκά στη Μεσόγειο, μέσα από ποιες διεργασίες τελειοποιήθηκαν, πότε και πώς αποκρυσταλλώθηκαν οι διαφορές ανάμεσα στις διάφορες χώρες, ποια έδωσε το πρότυπο και ποιες άλλες δημιουργικές παραφθορές υπάρχουν. Από την Ανατολή ήρθε στη Μεσόγειο η αμυγδαλιά, με τις μετακινήσεις και τις κατακτήσεις των Αράβων. Αλλά πώς και πότε φτιάχτηκαν ετούτα εδώ που έχω τώρα στα χέρια μου; Κλείνω τα μάτια μου και βλέπω μπροστά μου γειτονιές ολόκληρες στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στην Ισπανία, να δουλεύουν με τα αμύγδαλα του τόπου τους.
• Και είναι και πόσα άλλα: εργολάβοι και μπισκότι, μαρτσιπανοειδή σωρό. A, και τα νουγκά: το turrón του Alicante, το nougat του Montélimar, το ζακυνθινό μαντολάτο…
• Κρατώ αυτό το αμυγδαλωτό σε σχήμα αχλαδάκι, το πιο τρυφερό ελληνικό γλυκάκι μαζί με τις ανοιξιάτικες τυροπιτούλες (ή τσιμπιτά ή μελιτίνια), και σκέφτομαι τα άθλια, ετοιματζίδικα γλυκά του κουβά, των έτοιμων μειγμάτων ή των αμφιβόλου ποιότητος πρώτων υλών που σερβίρει στα ζαχαροπλαστεία της σε ανησυχητικό εύρος η πρωτεύουσα και θυμώνω.
Τα αμυγδαλογλυκά των νησιών μας
• Μα γιατί δεν βρίσκουμε αμυγδαλωτά στην Αθήνα; Γιατί δεν βρίσκουμε τα καλά και νόστιμα της χώρας μας στην πρωτεύουσα; Γιατί σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σχεδόν πάντα βρίσκεις τα καλύτερα της χώρας τους να κοσμούν περήφανα τις βιτρίνες των καλών ζαχαροπλαστείων τους;
• Γιατί δεν τα αποζητάμε, θα μου πείτε. Σωστά, και έως έναν βαθμό τα γλυκά αυτά είναι ταυτισμένα με τον τόπο τους. Δεν λέω να τα ξεριζώσουμε από εκεί, έχουν άλλη χάρη στις μικρές πατρίδες τους, αλλά καλό είναι να τα χαιρόμαστε στην παραδοσιακή, καθώς και σε δημιουργικές παραλλαγές τους, και στα αθηναϊκά ζαχαροπλαστεία, να τα χαίρονται και οι τουρίστες που συρρέουν για τον Παρθενώνα και τα μουσεία μας.
• Μόνο ο Παρλιάρος έχει δουλέψει με αυτό το θεσπέσιο γλύκισμα. Το έχει χρησιμοποιήσει σε βάσεις για τούρτες και πάστες με έξοχα αποτελέσματα. Μακάρι να ακολουθούσαν και άλλοι.
• Αμυγδαλωτό και πάλι αμυγδαλωτό. Της κατσαρόλας, του φούρνου, αμυγδαλωτό δαγκωτό. Από τον Πόρο, την Ύδρα, τη Σίφνο, την Άνδρο. Μια τέχνη παλιά που αξίζει να περιφρουρήσουμε.
• Το αμυγδαλωτό αυτό είναι μια σημαία μας.
Μπιανκέτι, τα κερκυραϊκά αμυγδαλωτά
