Δύσκολα μπορεί κανείς να περιγράψει σε λίγες λέξεις το έργο του Νίκου Ψιλάκη. Γεννημένος στο Ηράκλειο, αφιέρωσε στην Κρήτη ένα πολύ μεγάλο μέρος των ερευνών του, καταγράφοντας λαϊκά έθιμα, λατρευτικές και γαστρονομικές συνήθειες του τόπου. Τα βιβλία του, τα άρθρα του και οι παρουσιάσεις του σε συνέδρια και επιστημονικές συναντήσεις, όπως το εμβληματικό και αξεπέραστο έργο του «Μοναστήρια και Ερημητήρια της Κρήτης», για το οποίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, αλλά και το μνημειώδες «Το Ψωμί των Ελλήνων και τα Γλυκίσματα της Λαϊκής μας Παράδοσης» είναι μνημεία ανθρωπολογικής και πολιτισμικής έρευνας. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει επίσης βιβλία όπως «Ο Πολιτισμός της Ελιάς – Το Ελαιόλαδο», που συνέγραψε με την Μαρία Ψιλάκη και τον Ηλία Καστανά καθώς και το «Κρητική Παραδοσιακή Κουζίνα», «Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη – Έθιμα στον Κύκλο του Χρόνου», «Κρητική Μυθολογία» και πολλά ακόμη – συνολικά άνω των 20, τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Πρόκειται για ένα σπάνιο έργο, παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές, που αποτελεί ορόσημο στην ελληνική γραμματεία. Ωστόσο η προσφορά του Νίκου Ψιλάκη εκτείνεται και στη δημοσιογραφία, καθώς έχει επιμεληθεί δεκάδες ντοκιμαντέρ για την κρατική τηλεόραση με ανθρωπολογικό, λαογραφικό και πολιτισμικό περιεχόμενο, ενώ υπήρξε και συντάκτης εφημερίδων, εκδότης, επιμελητής επιστημονικών εκδόσεων και ραδιοφωνικός παραγωγός. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε πολλές χώρες στο εξωτερικό όπου πραγματοποίησε δεκάδες διαλέξεις, ενώ οι διακρίσεις του είναι αναρίθμητες.
Ο Γαστρονόμος εκφράζει στην οικογένεια του Νίκου Ψιλάκη ειλικρινή συλλυπητήρια.